Augusto de Prima Porta

TÍTULO: Augusto de Prima Porta
AUTOR: Descoñecido (Comitente: senado de Roma)
CRONOLOXÍA: 19 a. C.
ESTILO: Romano Imperial
LOCALIZACIÓN: Museos Vaticanos, Roma













tema

Representación do emperador Augusto mentres arenga ao seu exército.



composición

O retrato de Augusto, aínda que o ensalza, representa claramente á persoa do emperador. Calquera romano o recoñecería pola súa presenza en moedas e representacións.

Está vestido cunha túnica sobre a cal exhibe unha coraza musculada con relevos e un paludamentum que rodea a súa cadeira e que sostén co brazo esquerdo. Ten o brazo dereito erguido en sinal de autoridade e arengando ao exército. Na man esquerda sostén o bastón consular.

Esta obra estaba pensada para estar colocada contra a parede, polo que todo se concentra no plano frontal. Os lados están pouco coidados e o dorso nin sequera está rematado.

Os pés están descalzos e obedecen á representación tradicional do mundo clásico dos deuses deificados. O golfiño de Venus con cupido resolve o problema de sustentación.

contido

Aparece representado como xefe do exército no momento do allocutio, a arenga ao exército. Na man dereita lucía unha coroa de victoria que lles amosaba ás tropas. A coraza con relevos, está representada a guerra entre partos e romanos, e formaban parte do programa rexenerador do Imperio. Pódese considerar como unha xustificación do seu expansionismo militar. Expresa un dos hitos superados, as guerras párticas, no cariño imperial que conducía á Paz Augusta. Según Pedro García Martín, esta propaganda oficial estaba destinada a soterrar á vella República e a educar ás novas elites no culto ao emperador.

O emperador Octavio fíxose retratar en todas as modalidades escultóricas: ecuestre, apoteósica, sacerdotal, togada, heroica e triunfal. O novedoso nesta estatua de xeneral victorioso é que volve a sua mirada ao canon grego do século V a.C. A armonía do rostro, as proporcións anatómicas do atleta, o drapeado do manto e o bastón consular son os símbolos do poder imperial. Pero están xa inspirados no Doríforo de Policleto, ou o que é o mesmo, sustitúen o realismo republicano polo idealismo helenizante.

O programa iconográfico da coraza reflexa a cosmovisión augusta. Na parte superior, o Ceo extiende o sea manto sobre o firmamento, nun de cuios bordes asoma a estrella da mañana. O xerro da Aurora verte o rocío matutino. O astro rei, o deus sol que é ponte de vida pola súa calidez, fui renacer cada día ao mundo e ás sas criaturas. Na parte inferior, flanqueados por Apolo e Diana -os deuses favoritos de Augusto-, a Nai Terra nutre a dous nenos e a súa cornucopia derrama a abundancia.

A victoria sobre os partos, valorouse como o paso decisivo hacia o estado universal de Augusto.

O cliente que encargou a estatuta, a súa esposa Livia, ou un grupo de senadores, instruiu ao escultor para que remarcase a orixe divina do primeiro emperador romano. Non leva calzado senon a desnudez dos heroes olímpicos. A figura de Eros a lombos dun delfín alude á ascendencia de Venus.