Santa Sofía de Constantinopla

NOME: Basílica de Santa Sofía de Constantinopla
ARQUITECTOS: Antemio de Tralles e Isidoro de Mileto
CRONOLOXÍA: 532-537
LOCALIZACIÓN: Constantinopla
ESTILO: Bizantino
MATERIAIS: ladrillo e mármore; no interior, recuberto de mosaicos 

Antemio de Tralles e Isidoro de Mileto, o primeiro  experto en matemáticas e xeometría sería o responsable teórico e Isidoro de Mileto ocupouse de levar a teoría á práctica.  

Construíuse en breve tempo, apenas cinco anos, entre 532 e 537. 

Durante séculos foi o templo máis importante da cristiandade, tras caer a cidade baixo o Imperio otomán no século  XV, foi transformada  en mesquita.

Na actualidade despois de ser museo, o goberno turco converteuna de novo en mesquita.

exterior

O que máis destaca é a gran cúpula asentada sobre un tambor de fiestras, e o muro, cheo de aperturas e secundado por grandes contrafortes. Estes danlle un aspecto macizo pero á súa vez fan un servizo imprescindible para vencer as tensións que exerce a cúpula.

planta e interior

Os arquitectos de Santa Sofía  deseñaron un edificio que une as tradicións de Oriente e Occidente, sendo ao mesmo tempo centralizado e basilical dentro dun rectángulo de 70 x 76 metros.

Como planta basilical está precedida dun dobre nartex, ten tres naves separadas por arcos de medio punto sobre columnas. 

A nave central é o dobre de ancha e condúcenos  como espazo lonxitudinal  cara á ábsida. A cúpula, de grandes dimensións, condicionou a estructura da basílica.

A planta é un rectángulo cun centro que está formado por 4 piares que delimitan un cadrado. Estes piares soportan gran parte do peso da cúpula, apoiada sobre 4 grandes arcos de medio punto que axudados por un sistema de pechinas, definen o círculo que forman.

Para absorver a presión da cúpula existen dúas medias cúpulas sostidas por piares dispostos octogonalmente. Estes se contrarrestan á súa vez a partir de exedras que se abren en arcadas. O empuxe  da gran  a cúpula utilízase todo un sistema de contrarrestos,  así mediante dous grandes arcos de reforzo o peso trasládase cara a dous dúas medias  cúpulas unha na cabeceira e outra nos pés  e estas dúas  contrarréstanse  á súa vez  mediante outras dúas pequenas exedras como as da imaxe. Os catro piares refórzanse con catro contrapiares macizos nas naves laterais.

O empuxe da cúpula é conducido ao chan gracias ás innumerables bóvedas, os contrafortes exteriores contrarrestan as presións laterais. 40 fiestras que forman o tambor da cúpula irradian de tal xeito que debuxan un anel de luz sobre o cal flota a cúpula, símbolo da bóveda celeste.

O sistema construtivo en todo o edificio é o abovedado con bóvedas de aresta nas naves laterais que quedan illadas visualmente da  gran sala central e por tanto cun papel moi secundario  e a cúpula  na nave central.   ( na imaxe bóveda aresta de nave lateral practicamente incomunicada coa gran nave central, feito que acentúa a idea de espazo centralizado).

O máis destacable do espazo é  a gran cúpula   gallonada, que carece de tambor, está construída  con materiais de pouco peso, como ánforillas  que permite abrir o anel de xanelas dando a sensación de que a cúpula flota.

  

 

 

 

 

1) Tribuna

2) Cúpula

3) Pendente (pechina)

4) Media cúpula

5) Exedra